Aperitif powszechnie określa porę dnia jaką jest otwarcie wieczoru. Jest także określeniem kategorii drinków mających za zadanie pobudzić uczucie głodu przygotowując nas do wieczornej kolacji rozumianej jako spędzanie czasu z rodziną i przyjaciółmi. Włoski aperitif nierozerwalnie łączy się z pojęciem “La Dolce Vita” w dosłownym tłumaczeniu „Słodkie Życie”.
I z tą ideą zabieram was na wycieczkę do pięknego, gorącego kraju – do Włoch skąd aperitivo się wywodzi.
Co to jest aperitif?
Z łaciny ‘aperitivus’ oznacza ‘ten co otwiera’.
Podróżowanie daje nam dużo więcej niż tylko możliwość zobaczenia pięknych miejsc, relaksu i smakowania lokalnych pyszności. Podróżowanie to również poznawanie innych kultur i obyczajów. Na przykład coś co we Włoszech jest ważną częścią codziennego życia, tradycją czy wręcz przyzwyczajeniem, u nas W Polsce uznaje się najczęściej za specjalną okazję.
Dokładnie tak jest w przypadku ‘Aperitivo’. We Włoszech otwarcie wieczornej kolacji jest tak powszechne jak dla nas picie porannej kawy. Z kolei w Polsce włoski aperitif ma swoich fanów, ale zasadniczo uznaje się go za coś wyjątkowego, niecodziennego, co ma większą wartość jeśli pojawia się od czasu do czasu na specjalną okazję.
Dlaczego aperitif we włoskim stylu jest warty zainteresowania? Ponieważ aperitif oznacza niespieszne delektowanie się momentem, towarzystwem, smakiem, zapachem, dźwiękiem i widokiem. Osobiście uważam, że jest to piękna i wartościowa umiejętność, której często brakuje w naszym codziennym, zabieganym życiu. Aperitivo jest kwintesencją wspaniałej umiejętności cieszenia się z drobnych przyjemności życia codziennego. Siedem lat, które spędziłam we Włoszech sprawiło, że aperitif jak i idea słodkiego życia stały się integralną częścią mojego sposobu bycia i życia. Staram się tą włoską tradycję nadal praktykować w Polsce i to mimo, że z Włoch wyjechałam ponad 13 lat temu.
Aperitif – element stylu życia
Integracja ducha aperitivo do stylu życia oznacza umiejętność znajdowania czasu na przyjemności. Obserwacja życia mieszkańców krajów śródziemnomorskich wskazuje, że jest to dla nich łatwe. Szczególnie Włosi z dużą łątwością znajdują czas na urozmajcenie i osłodzenie sobie życia. Nie na darmo siesta we Włoszech trwa nawet 4 godziny.
Wracając do naszego słodkiego życia we Włoszech aperitivo wraz z dalszą częścią wieczornego rytuału to czas spędzony na pełnym luzie, najlepiej z muzyką w gronie najbliższych, rodziny, znajomych lub też nieznajomych. Według mnie jest to dedykowany moment żeby się przełączyć z trybu operacyjnego na tryb relaksu. Najlepiej w popołudniowym słońcu, delektując się dobrym smakiem drinka, zajadając coś pysznego i prowadząc przy tym żywiołową rozmowę o polityce, piłce nożnej lub po prostu o życiu.
Tradycja aperitifu jaką stosuje się do dziś narodziła się w północnych Włoszech. Byskawicznie i bardzo chętnie idea ta została przyjęta przez cały kraj. Aperitivo w 2022 roku to integralna część życia wielu ludzi na całym świecie mająca około 250 lat tradycji. Dla jednych rytuał, a dla innych lifestyle.
Z ciekawostek warto wiedzieć, że zalążków tradycji aperitivo można doszukać się dużo wcześniej.
Już w V wieku Hipokrates odkrył że, aby złagodzić utratę apetytu u pacjentów wystarczy podać im napój oparty na białym winie, kwiatach diktamusa, piołunu i rucie o nieco gorzkim smaku. Receptura ta przez wieki była przekazywana dalej i stosowana przez kolejne pokolenia zielarzy. Dopiero w czasach średniowiecznych odkryto że, to nie poszczególne składniki pobudzały uczucie głodu, ale sama gorzkawa kompozycja smakowa odpowiada za właściwości mikstury i jej porządane działanie.
To nie przypadek, że do dziś klasyczne i uwielbiane drinki podawane w porze aperitifu vide negroni cechuje subtelnie gorzki posmak.
Wracając do teraźniejszych czasów to ostatni posiłek dnia uważany jest we włoskiej tradycji za najważniejszy, zwłaszcza w ciągu tygodnia. W wielu przypadkach jest to jedyny posiłek podczas, którego zbiera się cała rodzina by spędziców wspólne chwile bez jakiejkolwiek presji czasu. Włosi uważają swoje posiłki za sprawę rodzinną!
Do samej kolacji należy się oczywiście odpowiednio przygotować i nastawić. Pomocna okazuje się szczypta relaksu po długim dniu. Ponieważ relacje towarzyskie są dla Włochów kluczowym elementem dobrego życia to ich otwarcie wieczoru czyli aperitif stosunkowo często ma miejsce poza domem.
Aperitivo to idealny moment by spotkać się ze znajomymi. Włosi – i nie tylko oni – lubią prowadzić żywiołowe rozmowy stojąc w zatłoczonym barze. Najlepiej jeśli miejscem akcji jest mały, lokalny i głośny bar gdzie z drinkiem w jednej i nadziewanymi oliwkami w drugiej ręce można szybko odreagować i zbalansować swój stan emocjonalny. Bardzo często to już na tym etapie rytuału serwuje się bruschette, różnego rodzaju sery, focaccia, salami, małe pizzette czy nawet chipsy. Im bardziej słone tym lepiej. Większość z tych przekąsek doskonale komponuje się z negroni.
Moje doświadczenia z aperitivo we Włoszech i Anglii
Moje doświadczenie w gastronomii jest w dużej mierze oparte na pracy za granicą naszej pięknej Polski. Niedługo po ukończeniu 18-tu lat wyemigrowałam do Włoch gdzie spędziłam ponad 7 lat mojego życia. Pracowałam głównie w hotelowych barach, restauracjach i brasserie. Było to dla mnie rozwijające, pouczające i bardzo cenne doświadczenie, które wcale nie kończyło się tylko na pracy.
Poznałam w tym czasie mnóstwo ludzi, poznawałam ich tradycje, zwyczaje i life style. Brałam udział we włoskim stylu życia będąc jego aktywnym uczestnikiem, a nie tylko biernym obserwatorem. Doświadczenia te z upływem lat zbudowały mój światopogląd i podejście do relacji ze znajomymi, przyjaciółmi i rodziną. Włączenie aperitif w stylu włoskim i idei La Dolce Vita do mojego codziennego życia było w tych warunkach oczywiste.
Po malowniczych Włoszech obrałam kurs na Anglię. Rozwój osobisty i zawodowy ułatwiły mi znalezienie fantastycznej pracy – a to oznaczało wolne wieczory! Pracując w gastronomii to jest uważane za cud.
Londyn to magiczna kraina mająca do zaoferowania niespotykaną gdzieindziej feerię barw i smaków życia. To wielkie i piękne miasto, które częstuje nas otwartością i niesamowitą różnorodnością.
Gastronomia w Londynie to raj dla smakoszy “foodies”, miłośników koktajli z całego świata, amatorów szerokiego wyboru draftowych piw, koneserów wyszukanych win i poszukiwaczy unikalnej atmosfery i doświadczeń kulinarnych. Stolica Anglii to wspaniałe miasto, które dosłownie urzeka bogactwem dostępnych opcji doświadczania życia na każdej jego płaszczyźnie.
Aperitif w Anglii ma własną kulturę i rządzi się swoimi prawami.
W zasadzie nikt nie mówi “chodźmy na aperitivo”.
W Anglii tradycyjnie panuje kultura pubowa i często idzie się po prostu na drinka. Może to być spontaniczny przystanek po pracy albo uprzednio zaplanowane towarzyskie spotkanie przed kolacją lub kinem. Lokalsi, ludzie tylko tu pracujący lub będący tu na chwilę przyjezdni wtajemniczeni w londyński life style doskonale wiedzą co londyńczycy robią codziennie przed kolacją między 17-tą a 19-tą.
Najważniejszą misją jest znalezienie baru, pubu, hotelu lub restauracji z barem na drinka. Lista miejsc gdzie można się udać żeby skosztować ciekawe i wyszukane drinki jest niemalże nieskończona.
I taki właśnie balans pomiędzy życiem, a pracą ułatwia i uprzyjemnia barwna londyńska gastronomia. Drink po pracy to ze społecznego punktu wiedzenia zarówno konieczność jak i powszechna rozrywka. Oczywiście wszystko z umiarem, dużą dozą zdrowego rozsądku i w znakomitej większości z klasą.
Londyńskie koktajlbary po przepracowanej nocy wcale nie śpią w dzień tylko po to żeby ciągle tworzyć nowe drinki, skomplikowane, wyszukane, proste i pyszne. Konkurencja super lokali jest tak wysoka że wydaje się że w Londynie nikt nie śpi! Ale dzięki temu możemy delektować się pysznymi drinkami w bardzo ciekawych miejscach i nie koniecznie za pół wypłaty. Poza oczywistymi wyborami dla tego kraju jak piwo, wino i G&T to właśnie typowo włoski aperitif dominuje jako klasyczny drink przed kolacyjny: Negroni, Aperol Spritz i Prosecco.
Jaki drink do aperitifu?
Jeżeli chodzi o drink do aperitifu to wcale nie musi on być alkoholowy. Bardzo smacznym bezalkoholowym aperitifem jest Sanbitter czy bardziej znane Crodino o gorzko-słodkim smaku pomarańczy. Jednak koktajl lub lekko alkoholowy drink jest zdecydowanie bardziej popularny. Jego głównym zadaniem jest pobudzenie apetytu i smaku przed kolacja.
Antonio Benedetto Carpano stworzył pierwszy słodki wermut, a tym samym dał początek aperitif. Moda, która zapanowała w Turynie przede wszystkim dzięki Królowi Vittorio Emanuele II, który tak bardzo pokochał wermut, że stał się dworskim drinkiem.
Z narodzinami wermutu wzrosła także popularność aperitifu gdy zauważono że ten wzmaga apetyt. Do podstawowy powód dlaczego wermut tak często pojawia się jako składnik koktajli serwowanych przed kolacją. Przez stulecia powstała masa receptur drinków należących do kategorii aperitifowych. W kwestii łączenia smaków i różnorodności składników stawia się na prostotę, a drinki nie należą do skomplikowanych.
Często używa się znanego na całym świecie Campari czy Aperol który, można serwować na lodzie z prosecco lub z odrobiną wody gazowanej. Bardzo popularny Aperol spritz powstał w wenecji gdzie oryginalnie serwowano go z białym winem i wodą sodową, teraz jednak najczęściej serwowany jest z prosecco. Następnie wermut czyli wzmocnione wino aromatyzowane jest to bardziej tradycyjny wybór aperitif.
Dla Włochów nie jest tak ważne co, jak, gdzie, kiedy i z kim… nie czują oni obowiązku picia alkoholu podczas aperitifu, nie ma też wytycznych których przestrzegają; może to być wino białe, czerwone a nawet piwo. Najważniejsza jest tradycja i kultura picia drinka z małą słoną przekąską przed kolacją w gronie znajomych. Podczas mojego pobytu we Włoszech doświadczyłam wiele niezapomnianych aperitifowych momentów, każdy był inny, ale uczucie było zawsze to samo – ‘apprezzare’ – czyli docenienie.
Chodziło głównie o zatrzymanie się i docenienie gdzie jestem, w jakim towarzystwie i co mnie czeka – niezpomniana uczta pełna pysznego jedzenia, drinków, wina, relaksu i uśmiechu potocznie u nas nazywana kolacją.
Natomiast wchodząc w bardziej wyrafinowane rodzaje drinków aperitif to negroni jest jednym z najbardziej popularnych koktajli wybieranych w dzisiejszych czasach na przed kolacyjny drink, ale to już inna bajka.
Jak zrobić doskonałe negroni? Mamy doskonały przepis na ten klasyczny drink